Piyasa Mezarlığı Nedir? Borsa ve Finans

Piyasa Mezarlığı Nedir?

Piyasa mezarlığı, düşüş hissinin devam ettiği, mevcut yatırımcıların satmasına, zararına uzun dönem beklemelerine ve yeni yatırımcıların da kenarda kalmasına neden olan piyasadır. Mevcut yatırımcılar, gerçekleşmemiş büyük kayıplarını kabul etmek istemezler ve sonuç olarak, aracı kurumlarındaki hesaplarını bile açıp bakmayabilirler. Hatta bir çoğu için fiyatlar maliyetlerine geldiğinde piyasadan çıkmak için gün sayıyor da diyebiliriz. Bir başka deyişle, yeni yatırımcılar veya nakitteki yatırımcılar gelecekteki piyasa düşüşlerinden korkmaya devam ediyor ve daha düşük fiyatlarla bile satın almak konusunda isteksizler. İşte her iki grup için de piyasa ölü veya zombi benzeri bir durumda görünür. Bu tür durumlardaki piyasalara piyasa mezarlığı denir.

Kısa ömürlü piyasa düşüşleri (haftalık, aylık) piyasa mezarlığı olarak nitelendirilemez. Unutmayın bu kavram, yıllar olmasa da aylar boyunca piyasadaki büyük düşüşleri yansıtır. Hisse senetleri için Değerleme oranları tarihsel ortalamalara göre düşük kalsa bile, yani örneğin hisse senetleri çok çok ucuzlasa bile riskten kaçınma isteği küçük yatırımcılarda maalesef baskın temadır.

Örneğin, S&P500 2007-2009 ayı piyasasında 517 gün boyunca %56.8 düştü. Tersine, 1987’deki Kara Pazartesi, yüzdesel olarak tek bir işlem günü için en kötü düşüşler arasında yer almasına rağmen bir mezarlık piyasası değildi. Çünkü 2007-2009’daki mezarlık piyasası koşullarının aksine 1987 çöküşü çok uzun devam etmemişti.

Tüm zamanların en kötü piyasa mezarlığından bazıları, 1929 Büyük Buhran, 2000 Teknoloji Balonu ve yukarda sözünü ettiğim  Mortgage Krizi ile gelen 2007-2009 Büyük Durgunluğunu sayabiliriz.

Yine en çok merak edilen konu piyasa mezarlığı dönemlerine giriş ve çıkış zamanlarını tespit etmek mümkün mü? sorusu olsa gerek. Yale ekonomi profesörü Robert Shiller tarafından geliştirilen CAPE oranı bize bu anlamda  yardımcı olabilir. Bu CAPE oranı aynı zamanda Shiller F/K veya F/K 10 oranı olarak da bilinir. CAPE oranı, büyüme ve düşüş ekonomik döngülerinin sonucu olan piyasa F/K’larındaki dalgalanmaları yumuşatır.