Aksa Akrilik Ne İş Yapar? Şirket Analizi

Aksa Ne İş Yapar? Şirket Analizi

Sektöründe Türkiye ve dünya genelinde üst sıralarda yer alan Aksa Akrilik şirketinin analizi ile beğendiğim hisseleri incelemeye devam ediyorum. Aksa Akrilik kimin, Aksa Akrilik ne üretir, Aksa ne iş yapar, Aksa Akrilik şirket genel performansı ve geleceği, DowAksa ile olan ortaklık, Aksa Akrilik hisse teknik analiz, Aksa Akrilik hisse temel analiz, Aksa temettü geleneği gibi merak edilen bir çok konuya değineceğim. Hadi başlayalım. İyi okumalar.

Aksa Akrilik (AKSA) şirketi kimin? 

Aksa Akrilik, AKKÖK Holdinge ait bir şirket. AKKÖK Holding kurucusu Raif DİNÇKÖK. Kendisi İstanbul Sanayi Odası’nın duayenlerinden. AKKÖK grubunu şirket toplulukları yazı dizimde inceledim. Dileyen ayrıca okuyabilir.

1971’de Yalova’da kurulmuş olan Aksa Akrilik’in

Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Berkman

Genel Müdürü (CEO) ise Cengiz Taş.

Aksa Akrilik (AKSA) ne üretir?

Temel üretim alanları akrilik elyaf ve bunun türevleri ile karbon elyaf.

Öncelikle akrilik nedir, ne işe yarar? konusuna açıklık getireceğim. Karbon elyaf konusunu ise yazımın bir alt başlığı olan Dowaksa konusu içinde değerlendireceğim.

Akrilik elyaf – akrilik nedir?

Akrilik elyaf, yapay elyaflar arasında yüne en çok benzeyen elyaf türüdür.

Peki akrilik nedir? Akrilik, keskin bir kokuya sahip, renksiz olan ve akroliğin oksitlenmesi ile oluşan bir asit türüdür. Bu tür asidin ısıya, ışığa ya da metallere maruz bırakılmasıyla ortaya çıkan polimerler de ‘akrilik’ olarak adlandırılır.

Akrilik kullanım alanları

Şirketin hangi sektöre ve hangi tüketim zincirine hitap ettiğini anlamamız için belki sizi biraz sıktım, ama az kaldı idare edin. 😀

Akriliklerin kullanım alanları oldukça geniş. Modern endüstride orlon, levha, boya, elyaf, iplik, pleksiglas ve cam gibi ürünlerin yapımında da kullanılan akrilik, aynı zamanda asit polimerlerinin tamamını kapsayan genel bir isim. Kaynak

Aksa’nın akrilik elyafı kullanım alanları

Şimdi yazacaklarıma eminim ki benim kadar şaşıracaksınız. Farkedeceksiniz ki günlük yaşamımızda olsun araç gereçlerimizde olsun, AKSA biz farketmeden hayatımızın pek çok alanına girmiş, İşte Aksa’nın akrilik elyafı kullanım alanları:

Giyim:  Süeterler, çoraplar, peluş, yuvarlak örgü, spor giyim ve çocuk giyimi, triko, el örgüsü
Ev Tekstili: Halı, banyo halıları, battaniye, kilim, döşemelik, kadife kumaşlar, oyuncak, peluş, hi-pile
Dış mekan kullanımı: UV dayanımlı olmak üzere Araba tavanları, tekne örtüleri, branda, dış mekan mobilyaları (tente, iç ve dış mekan mobilyaları, tekne örtüleri, kumaş tavanlı üstü açılabilir arabalar gibi yüksek ışık ve hava haslığı gerektiren alanlar)
Endüstriyel kullanım alanları: Kömüre dayalı enerji santrallerinde, çimento fabrikalarında, atık yakma işletmeleri gibi endüstriyel tesislerde filtrasyon malzemesi.

Aksa Akrilik (AKSA) şirket genel performansı ve geleceği

Aksa Türkiye’nin tek, dünya genelinde ise %16’lık pazar payı ile dünyanın en büyük akrilik elyaf üreticisi konumunda. Aslında bu cümle sonrasında pek bir şey yazmaya gerek yok ama yine de yazalım 😀

Yıl itibariyle şirketin bir çok başarısı var. İşte bir kaç örnek ve bir kaç başlık

1971 yılında Aksa Akrilik kurulduğunda 5.000 ton/yıl olan akrilik elyaf üretim kapasitesiyle çalışırken, günümüzde 315.000 ton/yıl kapasitesi ile dünyanın en büyük akrilik elyaf üreticisi.

Fortune 500 listesine 2018 yılında 82. sırada girmiş durumda şirket. (2017 sırası 96’ydı )

Kurumsal Yönetim Endeksi

Hisse seçim kriterleri yazımda genel bir tablo oluşturmuştum.

Tablonun sonlarında kalan fakat oldukça mühim olan bir kavram var orda. Kurumsal yönetim endeksi. İşte Aksa Akrilik (AKSA) Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği’nin düzenlediği 8. Kurumsal Yönetim Ödülleri’nde birincilikler, Borsa İstanbul Kurumsal Yönetim Endeksi’nde yer alan şirketlerin değerlendirildiği çalışmada da üst üste 2. kez birincilikleri olan bir şirket. Bu anlamda çalışanlarına, paydaşlarına ve yatırımcılarına memnuniyet veriyor olması benim için hisse seçiminde önemli bir durum.

Aksa için derecelendirme kuruluşlarından tam not

2017 yılında Uluslararası derecelendirme kuruluşu JCR Eurasia Rating, Aksa’nın Uzun Vadeli Uluslararası Para Notunu BBB- (Yatırım Yapılabilir) seviyede derecelendirirken, Uzun Vadeli Ulusal Notunu ise AA (Yüksek Derecede Yatırım Yapılabilir) olarak belirledi.

Aksa Turquality Projesinde

Ekonomi Bakanlığının (Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı birleştirildi yeni ismi Ticaret Bakanlığı) “10 yılda 10 dünya markası yaratmak” vizyonu ile yürüttüğü, dünyanın devlet destekli ilk ve tek markalaşma programı Turquality Projesi içinde de yer alan bir şirket Aksa Akrilik.

Aksa Akrilik Ar-Ge çalışmaları

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Kalkınma Bakanlığı birleştirildi yeni ismi Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı)Ar-Ge Merkezi Belgesi’ne kavuşan Aksa Akrilik Ar-Ge Merkezi’nde ise akrilik elyaf için yeni kullanım alanları ve yeni ürün geliştirme çalışmaları yapıyor. Operasyonel mükemmellik ve sürdürülebilirlik vizyonu ile işletilen Ar-Ge Merkezi’nde şu anda 11 adet yenilikçi ve nitelikli Ar-Ge projesi yürütülüyor.

DowAksa

Ar-Ge çalışmaları sonucunda 2009 yılında karbon elyaf pazarına giren Aksa, 2012 yılında The Dow Chemical Company’nin iştiraki Dow Europe Holdings B.V. ile %50’lik eşit hisseye dayalı ortak girişim olan DowAksa’yı kurmuştur. Bugün Şirket’in karbon elyaf üretimi, DowAksa çatısı altında 3.500 ton/yıl kapasiteyle devam etmektedir. Karbon elyaf sektöründe faaliyet gösteren ilk ve tek Türk firmasıdır.

Karbon elyaf nedir? Karbon elyaf nerelerde kullanılır?

karbon elyaf, rüzgar türbinlerinin enerji üretiminin artırılması, otomobillerdeki yakıt tüketiminin azaltılması, altyapı ve yapıların güçlendirilerek ömürlerinin uzatılması gibi dünyanın karşı karşıya olduğu en önemli sorunlara yönelik inovatif çözümler sağlayan, katma değeri yüksek ve stratejik bir üründür.

Kilit kelimemiz yine “strateji”. Aksa’da da bu kelimeyi yakaladık. İşte hisse seçim kriterlerine bu yüzden o kadar önem veriyorum. Geleceği çok çok çok açık bir şirket DowAksa.

DowAksa ne iş yapar?

Karbon elyaf ve karbon elyaf ara malzeme üretimi yapmakta.

Asitli bataryalar, bağlayıcılar, epoksi reçineler, fren ve debriyaj balatası gibi çeşitli endüstriyel uygulama alanlarında güçlendirici malzemeler…

Toz filtresi, inşaat yapımında güçlendirici dolgu malzemesi, araba aküleri, araba parçalarının bazıları.

Güçlendirici kelimesi bir yerlerden tanıdık geldi mi? Reinforce: Kordsa 😀

İnsanoğluyuz. Doğayla iç içe dış dışa hem mücadele hem hayatta kalma derdinde sürekli güçlenme güçlendirme peşindeyiz. O halde borsamızda ve yatırımlarımızda da aynı mantıkla ilerleyeceğiz. Ve incelemelerimizi bu yönde ilerletip güçleneceğiz.

Unutmadan eklemek istediğim bir husus daha var: deprem.

“Karbon elyaf”, “DowAksa”, “Yalova”, “yapı güçlendirme”, “deprem”.

DowAksa, depremlerin tahribatına önlemler arayan bir oluşum aynı zamanda. 1999 depremi Yalova’yı, Gölcük’ü ve tüm Türkiye’yi yasa boğan bir doğal felaketti. “Depremden kaçamayız; fakat depremden korunabilir, önlem alabiliriz” söylemleri, kampanya, reklam çağrıları hala zihnimdedir.

Yerelden küresele çözüm odaklı iş planı ile Yalova doğumlu Aksa’nın, deprem konusunda DowAksa vasıtasıyla güçlendirme çalışmaları yapması beni çok memnun etti.  Hatta geçenlerde İstanbul Teknik Üniversitesi ile ortak yürüttükleri bir deprem simülasyonu çalışmasını da şuraya ekliyorum. Dileyen izleyebilir.

DowAksa ve Süper Teşvik

“Süper teşvik” olarak bilinen Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında yatırım yapacak firmalardan biri olan DowAksa çarpan etkisiyle birlikte yüz binlerce kişiye iş kapısı olacak.

DowAksa Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Berkman, AA muhabirine yaptığı açıklama sektörün ve şirketin geleceği açısından sizlere fikir verebilir. Berkman’nın röportajından bazı kesitleri aşağıda inceleyebilirsiniz.

Büyüme ve istihdam

“2023 yılına kadar kademeli olarak gerçekleştirilecek yatırımlarla kurulu kapasiteyi yıllık 3 bin 500 tondan 13 bin 400 tona çıkaracaklarını ve dünyadaki pazar payımızı yüzde 10’a yükselteceğiz”

Karbon elyaf etrafında bir ekosistem oluşturacaklarını belirterek

“Bu noktada 2023’e kadar olan dönemde 195 bin kişinin istihdam edilmesine destek olacağız. Yine 2023 yılına kadar, kümülatif olarak net ihracata 3 milyar dolar katkı yapmanın yanı sıra ülkemizin ekonomisine doğrudan ve ekosistem aracılığıyla dolaylı olarak yapacağımız büyüme katkısı 41 milyar lira olacak.”

Çelikten sağlam

“Karbon elyaf, çelikten 4,5 kat hafif olmasına rağmen 4-5 kat dayanıklı, koruma gücü yüksek, korozyona dayanıklı, elektrik iletken, ısı yalıtkan bir ürün. Çok farklı sektörlerde kullanılabilmesine rağmen bugün ağırlıklı olarak havacılık sektörü, uçak ve savunma sanayisi, rüzgar enerjisi başta olmak üzere enerji sektörü, altyapı ve otomotiv sektörlerinde kullanılıyor. Karbon elyaf, rüzgar türbinlerinin enerji üretiminin artırılmasından otomobillerdeki yakıt tüketiminin azaltılmasına, altyapı ve yapıların güçlendirilerek ömürlerinin uzatılması gibi dünyanın karşı karşıya olduğu en önemli sorunlara yönelik inovatif çözümler sunuyor.”

Berkman, karbon elyafın, SpaceX’in Mars’a gitmek için tasarladığı uzay gemisinden uçakların iç zeminine, Wimbledon’da dünyanın en iyi tenisçilerin kullandığı raketlerden insansız hava aracına kadar birçok yerde kullanıldığını anlattı.

“Çelik, alüminyum ve cam elyaf gibi malzemelere göre hem daha hafif hem de daha dayanıklı olması, bükülmezlik özelliğinin daha yüksek olması, elektrik iletken ve ısı yalıtkan yapısı, korozyona dayanıklılığı ve esnek tasarım imkanı sunması nedeniyle karbon elyafın hayatımıza her geçen gün daha çok ürünle gireceğini öngörebiliriz.”

“ABD’nin yanı sıra Almanya’da bir Kompozit Vadisi kuruldu. Buralarda yapılan çalışmalar geleceğimizi şekillendirecek boyutlarda. Örnek vermek gerekirse, Amerika’da bizim karbon elyafımız kullanılarak katmanlı üretim, yani basitçe anlatmak gerekirse büyük boyutlu 3D printer’larla bir ev basıldı. Paris’teki JEC Fuarı, çok sayıda örneklerle yukarıda bahsettiğimiz kompozit uygulamalarına ve katılan şirketlerin ürünlerine sahne oldu. Bunların arasında çocukluğumuzda çizgi film ve romanlarında gördüğümüz uçan arabanın gerçekleşmiş olduğunu ve test uçuşlarına başladığını görmek hakikaten heyecan vericiydi.”

Sürekli artan ihtiyaç

“Makro açıdan kompozit malzeme sektörünü değerlendirmemiz gerekirse, sektörün yıl bazında istikrarlı şekilde büyüdüğünü söyleyebiliriz. Sektör, her yıl yüzde 10-12 büyüyor. Karbon elyaf sektörü özelinde baktığımızda ise sektörün dünyada 11 milyar dolarlık bir ticaret hacmine ulaştığını görüyoruz. Özellikle endüstriyel sektörlerde yaşanan talep artışı ile yıllık talep yaklaşık 80 bin tona yaklaşmış bulunuyor. Bu da 5 yıl içerisinde talebin yaklaşık 2 katına çıktığını gösteriyor. 2020 yılı itibarıyla karbon elyafa duyulan ihtiyacın 130 bin tonu aşacağını öngörüyoruz. Tüm yapısal malzeme sektörünün yıllık ticaret hacminin 225 milyar dolar olduğunu düşünürsek karbon elyaf sektörü hiç durmadan büyümeye devam edecek.”

“Aynı şekilde hükümetlerin çevre politikaları sonucu getirdiği düzenlemeler nedeniyle bu pazarın daha da büyümesini bekliyoruz. Örnek vermek gerekirse, 2020 itibarıyla birçok ülkede karbon emisyonu düzenlemeleri devreye girecek. Bu nedenle otomotiv üreticileri, araçları hafifletmek için karbon elyaf kullanımını artırmak zorunda kalacak.”

Rakipler

Berkman, karbon elyaf üretiminde, yüzde 60 pazar payı olan Japonya’nın yanı sıra ABD ve Almanya gibi ileri teknoloji sahibi ülkelerin pazarı domine ederek kontrolü elden bırakmak istemediklerini: Çin gibi yeni oyuncuların da piyasada kendilerine yer açmak için karbon elyaf üretimini ciddi manada desteklediğini söyledi.

Yerli ve Milli

“Gururla paylaşabilirim ki bizim DowAksa olarak Yalova’da ürettiğimiz ve neredeyse tamamını ihraç ettiğimiz karbon elyaf, yüzde 100 Türk mühendisleri tarafından geliştirilen ileri teknoloji ile üretilmektedir. Bizim ürettiğimiz karbon elyafın yerlilik oranı şu an için yüzde 80. Sadece ham madde olarak kullandığımız malzemeyi ithal etmek zorunda kalıyoruz.”

Savunma sanayi ve İnsansız hava araçları

“Ürettiğimiz karbon elyaf ve yenilikçi, ileri teknoloji içeren ürünler, ülkemizin kritik ve stratejik ihtiyaçlarını yerel olarak yüksek miktarlarda karşılayabilecek bir potansiyele sahip. Özellikle savunma sanayisinde kullanılan bu stratejik ürüne Türkiye’nin yerli üretim ile sahip olması, ülkemizin savunma sanayisinde dışa bağlılığını azaltması açısından çok çok önemli. Biz de buna bağlı olarak çalışmalarımızı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı’mızın (SSM) savunma, havacılık ve uzay sanayisinde kullanılan stratejik ürünlerde dışa bağımlılığı azaltma vizyonu doğrultusunda sürdürüyoruz.”

“DowAksa olarak, SSM desteği ile yatırımı yapılmış olan, milli savunma sanayimizi güçlendirecek, uzay ve havacılık sanayi için büyük önem taşıyan stratejik karbon elyaf bazlı ürünlerin üretileceği bir tesis inşa ettik. Yalova’da yüksek teknoloji ile ürettiğimiz karbon elyaf, kumaş ve prepreg malzemelerinin yerli tedarik imkanının ülkemiz içinde var olması, bu malzemeler ile daha yüksek katma değerli ürünlere ulaşımın da önünü açıyor. Havacılık ve savunma sanayi ile ilgili yerli ürünler (ticari ve savaş uçakları, insansız hava aracı, hava savunma sistemleri gibi), yerli elektrikli otomobil, yerli rüzgar kanat üretimi ve benzeri… Bugün bu inovatif ürünün katma değer oranı yüzde 350’ye ulaşmış durumda. Örneğin, kilosu 1,5-2 dolar oran malzemeyi (akrilonitril) işleyerek kilosu 30 dolar olan bir ürün ortaya çıkarabiliyoruz.”

Not: Ara başlıklar ve vurgular bana aittir. Röportajın tamamı burada. Dileyen ayrıca okuyabilir.

Aksa temettü verimi

Aksa temettü performansını incelemeye geçmeden önce, temettü konusunda bir kaç önemli noktaya değineceğim.

Temettü ve Şirketin Piyasa Değeri arasındaki ilişki

Temettü dağıtımı, işletmenin büyüme hızını, işletmenin değerini, hissedarların servetlerini etkileyen kritik bir özellik taşımakta. Bu yüzden de, net kârın hangi oranlarda hangi ölçüler çerçevesinde dağıtılarak, temettü ve dağıtılmamış kârlar arasında bölüneceği, işletme yönetiminin alacağı en önemli kararlardan biri.

İşletmelerin Temettü Dağıtım Politikası Kararlarını Etkileyen faktörler

Yatırımcılar yıllık düzenli temettü getirisine önem verdiğinden dolayı yıllık düzenli temettü dağıtımı yapan firmaların hisse senetlerini tercih edeceklerdir. Bu yüzden finansman yöneticisi işletmenin temettü dağıtım politikalarına da önem vermeli, ortakların beklentisi doğrultuda temettü dağıtımında bulunmalıdır. Burada finansman yöneticisine düşen görev firmanın temettü dağıtım politikasını, işletmenin büyüme seyrine engel olmayacak ve aynı zamanda hissedarların refahlarını  rtıracak, beklentilerine cevap verebilecek ve aynı zamanda işletmenin piyasa değerini maksimize edecek şekilde  ayarlamaktır.

Şirketler düzgün bir şekilde temettü politikası uyguladıkça, şirketin piyasa değerinde de bir artış görülmekte. Kaynak: temettü ve firma değeri arasındaki ilişki

Aksa Akrilik temettü davranışlarını değerlendirdiğimizde: hem yatırımlarına ket vurmadan hem de dış finansmana aşırı bağımlı kalmasına sebebiyet vermeden temettü dağıtım politikası uyguladığını görebiliriz.

Aksa Akrilik (AKSA) 2010 yılından bu yana sürekli temettü veren bir şirket. Bunu alışkanlık yaparak yatırımcısına ayrıca bir güven vermiş. Temettü vermesi tek başına tabi ki bir gösterge değil; fakat bunu artan bir oranda vermesi gerçekten memnun edici.

2018 yılında hisse başına 1,12 Tl nakit temettü dağıttı şirket. Bundan %15’lik stopaj vergisi düşülünce net 0,952 kuruş hisse başına temettü aldı yatırımcısı.

MI Somerset EM Dividend Growth Fund

Ortaklık yapısına baktığımızda ise Aksa Akrilik ortaklarından MI Somerset EM Dividend Growth Fund isimli fonun (MI Somerset gelişmekte Olan Ülkeler Temettü Büyüme Fonu) %5 üzerinde paya sahip olduğunu göreceksiniz.

Norveç Varlık Fonundaki Türk Hisseleri

Temettü konusunda bir diğer gelişme 2017 yılından itibaren şirket hisselerinin Norveç Varlık Fonu tarafından da biriktirilmeye başlanması.

Norveç Varlık Fonu değer yatırımı anlamında küresel ölçekte hisse senetleride toplayan üst düzey bir fon.

Bilmeyenleriniz için söyleyeyim: dünyanın en büyük varlık fonu kendisi. Yani Aksa Akrilik yabancı gözünde de değerli bir şirket. Söz konusu fon yıllık bazda elindeki hisseleri kamuoyuna paylaşıyor. Güzel de bir uygulaması var.  burdan bakabilrsiniz. Türkiye’den 51 hissenin alıcısı durumunda. Bunun da ayrıca takipçisi olacağım ve yeri geldikçe bahsedeceğim.

AKSA hisse teknik yorum ve analiz

Aksa Akrilik hisse senedi teknik analizi güncel haber ve yorumları için ayrı bir sayfada topladığımız yazılara göz atabilirsiniz.

SON SÖZ

Uzun ve yorucu bir yazı olsa da benim için öğretici bir yazı oldu. Umarım keyif alarak okumuşsunuzdur. Katkıda bulunmak isteyenler yorum yaparlarsa sevinirim. Düşünceleriniz  benim için önemli.

Şimdilik hoşça kalın. Bol kazançlı yatırımlar.

………….

“Piramitin bir kaç yüz metre ötesinde eğilip yerden bir avuç kum aldım.
Sonra biraz uzaklaşıp avucumdaki kumu yavaş yavaş yere boşalttım.
Kendi kendime mırıldanıyordum.
Sahrayı değiştiriyorum…!”

                            Borges-Atlas