Resesyon nedir ? Resesyon sebepleri

Resesyon nedir ?

Resesyon, belirlenmiş bir bölgedeki genel ekonomik aktivitede önemli bir düşüşe atıfta bulunan makroekonomik bir terimdir. Ekonomideki tipik olarak art arda iki çeyreklik dönem düşüş olarak kabul edilmiştir. Daha geniş tanımlamasıyla resesyon, ekonominin geneline yayılan, birkaç aydan uzun süren, normal olarak reel GSYİH, reel gelir, istihdam, endüstriyel üretim ve toptan-perakende satışlarda görülen önemli bir düşüş olarak tanımlanabilir.

Resesyon kelimesinin kökeni ise “recede” ingilizce fiilinden gelir. Geri çekilmek anlamında kullanılan bu fiil recession olarak ekonomi sözlüklerine girmiş ve Türkçemizde de aynen kullanılır olmuştur. “recede=retreat=withdraw…”

Ekonomistler, 1854’ten bugüne kadar Amerika Birleşik Devletleri’nde toplam 33 resesyon yaşandığını hesaplıyorlar. En iyi bilinen durgunluk örnekleri arasında 2008 mali krizinin ardından yaşanan küresel durgunluk ve 1930’ların Büyük Buhranı sayılır. Özellikle büyük buhran döneminde insanların intihar eğilimleri ve girişimleri bir çok makalye, kitaba ve filme esin kaynağı olmuştur. Gazap Üzümleri adlı romanı, işin sosyolojik kısmını özümseyebilmek adına takipçilerimi öneririm.

Yatırımcılar için, bir durgunluk döneminde sahip olunabilecek en iyi stratejilerden biri , düşük borç, iyi nakit akışı ve güçlü bilançoları olan şirketlere yatırım yapmaktır. Yüksek kaldıraçlı işlemlerden ise uzak durmak sizi ani iniş çıkışlardan korur.

Resesyon sebepleri nelerdir?

Resesyona ne sebep olur sorusunun yanıtı çok fazla çeşitlilik gösterir.  Konu üzerine odaklanılmış 4-5 teori de mevcuttur. Ben sizi bu teorik terimlere çok boğmadan özetlemeye ve örneklemeye çalışacağım.

Örneğin jeopolitik bir kriz nedeniyle petrol fiyatlarında ani, sürekli bir artış, aynı anda birçok endüstride maliyetleri artırabilir. Veya belki uç bir örnek olacak ama devrim niteliğindeki yeni bir teknoloji bile tüm sektörleri bertaraf ederek dünya ülkelerini resesyona sürükleyebilir.

COVID-19  tür global salgınlar dahi resesyona sebep olabilir. Salgınının yayılması ve 2020’de ekonomilerin resesyona girme tehdidine karşılık ne tür önlemler aldıklarını hatırlayınız. Piyasayı canlı tutabilmek adına sürekli nakit akışı sağlanmıştı.

Psikoloji temelli durgunluk teorileri de mevcuttur. Bu teoriyi savunanlar durgunlukların neden meydana geldiğini ve hatta devam ettiğini açıklamak için önceki patlama zamanının aşırı taşkınlığına veya durgunluk ortamının derin karamsarlığına bakma eğilimindedir. Keynesyen ekonomi dediğimiz modellemede, herhangi bir nedenle bir resesyon başladığında, yatırımcıların karamsar “hayvani duygularını” düşünün. Piyasa karamsarlığına dayalı kısılmış yatırım harcamalarının, kendi kendini gerçekleştiren/körükleyen bir resesyon kehaneti haline gelebileceği de ayrıca düşünülebilir.

Minskyit teorileri ise, durgunlukların nedenini, finansal piyasaların spekülatif coşkusunda ve psikolojik finansal faktörlerin bir araya gelmesiyle kaçınılmaz olarak patlayan borca ​​dayalı finansal balonların oluşumunda arar.

Burak V.