“Biz gelişmekte olan ülke çocuğuyuz, çok çalışmamız lazım…. ” der bir röportajında TAV Holding CEO’su Sani Şener. TAV Holding ve TAVHL hisse analizi ile devam ediyoruz hisse incelemelerimize. TAV ne iş yapar, TAV faaliyetleri neler, TAV yurtiçi ve yurtdışı havalimanları, ortakları, TAVHL hisse teknik yorumu, TAVHL temettü analizi, havacılık sektörü gibi bir çok konuya özet şeklinde kısa kısa değinmeye çalışacağım. İyi okumalar.

TAVHL ne iş yapar?

TAV Havalimanları Holding, 1997 yılında İstanbul’da Tepe ve Akfen gruplarının ortak girişimiyle kurulmuş bir yapıdan oluşuyor.

İnşaat sektöründen, hizmet sektörüne; havalimanı işletmeciliği. havalimanları inşaatı yapıyor, işletiyor; bazen de uzun yıllar kiralayıp işletiyor.

Dünyanın önde gelen havalimanı işletmecileri arasında TAV; iştirak ve bağlı ortaklıkları ile birlikte duty free, yiyecek-içecek hizmetleri, yer hizmetleri, bilgi işlem-bilişim, güvenlik ve işletme hizmetleri gibi havalimanı operasyonunun diğer alanlarında da faaliyet gösteriyor.

Bu tür hizmetleri ya doğrudan kendi yapıyor ya da iştiraki olduğu şirketler vasıtasıyla yapıyor. Örnekleyelim.

TAVHL hizmet ihracatı

Duty free: havaalanların, pasaport kontrolu yapıldıktan sonraki girdiginiz vergiden muaf malların satıldıgı yer. Yani gümrüksüz mağaza işletmeciliği. Hani o ucuz ucuz içkilerin, parfümlerin, çikilataların alındığı free shoplar var ya haah işte o tükkanlar. 😀

İşte TAV şirketi bu tür hizmetlerini ATÜ isimli iştiraki vasıtasıyla yapıyor. Küçümsenecek işler değil. Yılda 40-50 milyon yolcu trafiği olan destinasyonlardaki havayollarında tutun da 3-5 milyon yolcu trafiğine sahip havaalanlarında işletmeleri var.

Aklıma gelen en son Tunus Havalimanı. Sonrasında Teksas Eyaleti’ndeki Houston George Bush Havalimanı. Ki burası yaklaşık 700 metrekarelik duty free alanının 10 yıl süreyle işletme hakkını kazandığı havalimanıdır. Büyük başarıdır. Burası mesela 50 milyon yıllık yolcu trafiğine sahip. Hani derler ya sadece su satsa yeter. 😀 İşte o hesap. Neyse.

Bir başka örnek bilişim hizmetleri. Dev Isparta Şehir Hastahanesi’nin alt yapı bilişim çözümlerini TAV yaptı. Havacılık sektöründeki bu alt yapı deneyimini sağlık sektöründe de kullandı.

HAVAŞ’ı bir çoğumuz zaten biliyoruz. Havalimanı kara yolculuğu alanında önemli bir şirket ve TAV’ın %100 iştiraki olan bir şirket.

Bu örneklerden sonra gelelim TAVHL ana tema işine…

TAVHL 7 ülkede 15 havalimanının işletmesini üstlenmiş durumda. Bağlı hizmet şirketleri de 20 ülkede toplam 63 havalimanında hizmet veriyor.

TAVHL yurtiçi havalimanları

TAV Havalimanları’nın Türkiye’de işletmesini üstlendiği havalimanları ise şunlar:

İstanbul Atatürk, Ankara Esenboğa, İzmir A. Menderes, Milas Bodrum, Gazipaşa Alanya Havalimanları ve Antalya (Mayıs 2018’den itibaren).

Ki Antalya Havalimanı, Türkiye’nin dış hat yolcu trafiği açısından ikinci büyük havalimanıdır. Buraya da yüzde 50 ortak olunmuş. Bu kısma kısa birnot düşelim.

TAV Holding Yeni istanbul Havalimanı ihalesine girmiş, fakat pahalı olduğunu düşünerek işi üstlenmemişti. Atatürk Havalimanının kapanacak olması nedeniyle de FAVÖK marjında daralma olması ister istemez yaşanacaktı. işte bu kaybı önlemenin ilk adımıdır Antalya Havalimanı. Yaklaşık %50’lik FAVÖK kaybı burdan kazanacak TAV Holding.

Ayrıca TAV, İstanbul Havalimanının belki doğrudan işleticisi değil, fakat yan hizmetler kısmında yine işin içinde: THY ile ortaklık, HAVAŞ hizmetleri ve duty free gibi diğer hizmetler…

Ha bu arada bir kulis haberden bahsetmek istiyorum. Twiter hesabımda paylaştığım haber Sabiha Gökçen ile ilgili.

Kaynak: Para Dergisi 16*22 Aralık 2018 sayı 50 sayfa 8

Sani Şener Bey’in bu ihaleyi ne kadar çok istediğini bir kaç yıl önceki röportajlarından biliyorum. Hazır Atatürk Havalimanı kaybı Antalya ile yarı yarıya telafi edilmişken, Sabiha Gökçen ile tamamlanırsa tadından yenmez. 😀

TAVHL yurtdışı havalimanları

Yurtdışı örgütlenmesine bakacak olursak:

TAV , Suudi Arabistan’da bir, Makedonya, Tunus ve Gürcistan’da ikişer havalimanının ve Hırvatistan’da Zagreb Havalimanı’nın işletmesini yürütüyor.

TAV ayrıca Letonya’nın başkenti Riga Havalimanı’nda da ticari alanların işletmesini yönetiyor.

Genel olarak TAV ve bağlı-iştiraklerine aşağıdaki görselde topluca görebilirsiniz.

TAV kimin? TAV ortaklık yapısı?

Gelelim TAV ‘ın ortaklık yapısına, sahiplerine.

Aéroports de Paris Grubu, dünyanın dört bir yanında yürüttüğü operasyonlarıyla Avrupa’nın lider havalimanı işletmecilerinden biri. Özel olarak araştırılabiilir ama konumuzu uzatmayalım.

Tepe İnşaat ve Sera Yapı ise sektörün inşaat altyapı ve üstyapı faaliyetlerine odaklanmış önemli şirketlerinden.

TAV Yönetim Kurulu ve Üst Düzey Yönetim

Yönetim kurulunda, zamanında Fransa’da üst düzey bürokratlık yapmış kişiler mevcut. Tabloyu aşağıda inceleyebilirsiniz.

Sani Şener, TAV Havalimanları Holding’in ve TAV İnşaat’ın kurucu ortağı ve icra kurulu başkanıdır. CEO

TAVHL hisse fiyatlarını ne etkiler?

TAVHL 2018 yılı içerisinde en düşük 18.64, en yüksek 33.40 aralığında bir marj ile işlem gördü. Peki neden bu kadar yükseldi veya neden bu kadar düştü? Temel veriler ışığında bir göz atalım.

1-Yolcu trafiği. Sahibi veya ortağı olduğu havalimanlarındaki yoğunluk, şirketin gelirini doğrudan etkiliyor. Turizmdeki canlılık, dünya genelindeki ekonomik canlılık/daralma vs tüm bu trafiği etkiler elbette.

2-Gelirlerinin %70 den fazlası döviz bazlı iken giderlerinin %60’ı TL odaklı. Dolar ve euro’daki hareketlenme yine şirket gelirini etkileyen en önemli unsurlardan.

3- Atatürk Havalimanındaki aktifliğin bitecek olması. Gerçi burdan zararını devletten alacak o ayrı bir konu fakat operasyonel anlamda artık Atatürk Havalimanı olmayacak. Yani gelirlerinin %50’si. Bunun telafisi olarak şirket Antalya Havalimanına ortak oldu. Ve başka telafi yönleri de aramaya devam ediyor. Nijerya ve Sofya Havalimanları ihalesine şimdiden hazırlanıyor.

Şimdilik aklıma gelenler bunlar. Gerekirse ekleme yaparız.

TAVHL temettü geçmişi

TAVHL hisse temettü verimliliği, temettü emekliliği düşünenler için çok da cazip verimlilikte değil. Fakat kötü seviyelerde de değil. Artan bir oranda temettü politikası güdüyor TAV şirket yönetimi. Temettü geleneği de oluşturmuş durumda. 2012 yılından bu yana düzenli olarak hissedarlarına temettü ödemesi yapıyor.

SON SÖZ

Teknik ve temel incelemesini ayrı bir başlık altında belirli aralıklarla güncelleyeceğim. TAVHL kıymetli, değerli ve önemli bir BİST 30 hissesi. İnceleme fırsatını buldum ve derleyip toparlayıp paylaşayım istedim. 30’lardan 20’lere kadar düşmüş ve bana göre alım bölgelerine iyice yaklaşmış. Fakat borsamız bugünlerde yine sallantıda.  Dünya piyasaları karışık. Dikkatli olalım.

Bol kazançlı yatırımlar dilerim. Görüşmek üzere.

……..

“Piramitin bir kaç yüz metre ötesinde eğilip yerden bir avuç kum aldım.
Sonra biraz uzaklaşıp avucumdaki kumu yavaş yavaş yere boşalttım.
Kendi kendime mırıldanıyordum.
Sahrayı değiştiriyorum…!”

                            Borges-Atlas