CAPE Oranı Nedir?
CAPE oranı, bir iş döngüsünün farklı dönemlerinde meydana gelen şirket karlarındaki dalgalanmaları yumuşatmak için 10 yıllık bir süre boyunca hisse başına kazancı (HBS) kullanan bir değerleme ölçüsüdür. Döngüsel olarak ayarlanmış fiyat-kazanç oranının kısaltmasını kullanan CAPE oranı, Yale Üniversitesi profesörü Robert Shiller tarafından popüler hale getirildi. Shiller F/K oranı olarak da bilinir.
Bir şirketin karlılığı, önemli ölçüde çeşitli ekonomik döngü etkileri tarafından belirlenir. Genişlemeler sırasında, tüketiciler daha fazla para harcadıkça karlar önemli ölçüde artar, ancak durgunluk sırasında tüketiciler daha az satın alır, karlar düşer ve kayıplara dönüşebilir. Emtia ve finans gibi döngüsel sektörlerdeki şirketler için kar dalgalanmaları, kamu hizmetleri, sağlık-ilaç savunma sektörlerindeki firmalara göre çok daha büyük olsa da, çok az şirket derin bir durgunluk karşısında kararlı bir karlılığı koruyabilir.
Özetle CAPE oranı bize şu yorumları yaptırır:
- Halka açık bir şirketin uzun vadeli finansal performansını analiz ederken, farklı ekonomik döngülerin şirketin kazançları üzerindeki etkisini de dikkate almak için kullanılır.
- Fiyat-kazanç oranına benzer ve bir hisse senedinin aşırı veya düşük değerli olup olmadığını belirlemek için kullanılır.
- Oran, 10 yıllık bir süre boyunca bir hisse senedi fiyatını enflasyona göre ayarlanmış ortalama kazançlarla karşılaştırarak ekonomik etkilerin etkisini dikkate alır.
- Neden bildiğimiz F/K oranı değil de CAPE? sorusunun cevabı da aslen bu enflasyon sorunsalında. Bu oranı kullananlar geçmişe dönük 10 yıllık hisse başı karların enflasyonla düzeltilmesi sayesinde daha iyi bir oransallık ortaya çıktığını düşünüyorlar.
- Ayrıca Fiyat/Kazanç oranları genellikle 1 yıl için bir gösterge olurken CAPE’nin uzun dönemli ortalaması hata payını da azaltıyor.
- Yüksek bir CAPE oranı, bir şirketin hisse fiyatının, şirketin kazancının gösterdiğinden önemli ölçüde daha yüksek olduğu ve bu nedenle aşırı değerlendiği anlamına gelir. Genel olarak, piyasanın, en sonunda şirketin hisse senedi fiyatını gerçek değerine indirerek düzeltmesi beklenir.
- Mesela S&P 500 Endeksi CAPE rasyosunun tarihsel ortalaması 15-16 arasındadır, oranın en yüksek seviyeleri 2020 yılında 44’u aşmıştır. Tarihteki en düşük seviyesi de 4’tür.
- CAPE oranı ile gelecekteki kazançlar arasında bir bağlantı vardır. Shiller, düşük oranların yatırımcılar için zaman içinde daha yüksek getiri gösterdiğine vurgu yapmıştır.
- CAPE oranı, Fiyat-Kazanç (P / E) oranının bir türevidir diyebiliriz. Fiyat Kazanç Oranı (P / E Oranı), bir şirketin hisse senedi fiyatı ile hisse başına kazanç arasındaki ilişkidir. Bunun detaylarını F/K yazımda uzun uzun anlatmıştım. F/K yatırımcılara bir şirketin değeri hakkında daha iyi bir fikir verir ve piyasanın beklentilerini gösterir. Benzer şekilde, CAPE oranı, bir hisse senedinin değerinin düşük mü yoksa aşırı değerli mi olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır.
Hisse başına kazançlardaki oynaklık aynı zamanda önemli ölçüde sıçrayan fiyat-kazanç (F/K) oranlarıyla sonuçlandığından, Benjamin Graham ve David Dodd gibi bilim adamları değerleme oranlarını incelemek için ortalama bir değer kullanılması gerektiğini önerdiler: tercihen yedi veya on yıllık kazançlar.
Gelelim CAPE oranının hesaplanışı konusuna. CAPE oranı nasıl hesaplanır formülü? Oran, bir şirketin hisse senedi fiyatının, şirketin son on yıldaki kazançlarının enflasyona göre ayarlanmış ortalamasına bölünmesiyle hesaplanır.
Son olarak CAPE oranını büyük endeksler için bizzat Profesör Schiller hesaplanmakta. S%P500 de bunlardan biri. Malum ABD borsaları tüm dünya borsalarına öncülük eden bir borsa. Bu anlamda S%P500’ün ucuz veya pahalılığı dolaylı olarak herkesi etkileyebilecek kapasitede.
Takip edebileceğiniz linki buraya bırakıyorum.
Bol kazançlı yatırımlar. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Yorumlarınız beni memnun eder.
Piyasa Mezarlığı konusuna da ayrıca göz gezdirin.
Piyasa Mezarlığı Nedir? Borsa ve Finans
